ნაშრომში წარმოდგენილია კონცეფციების ფართო პანორამა, რომელშიც გაშუქებულია ცოცხალი და არაცოცხალი ბუნების სხვადასხვა პროცესები და მოვლენები, აღწერილია სამყაროს შეცნობის თანამედროვე მეცნიერული მეთოდები. ძირითადი ყურადღება გამახვილებულია თანამედროვე ბუნებისმცოდნეობის კონცეფციების განხილვაზე, რომელთაც აქვთ მსოფლმხედველური და მეთოდოლოგიური მნიშვნელობა.