ციფრული ბიბლიოთეკა

ქართულ ბიოგრაფიულ რომანისტიკაში შემოიჭრა ახალი თემატიკა – მთავარი გმირი პროფესიით ექიმია, ის სამსონ თოფურიაა, რომელსაც მხოლოდ უნდა გაეელვა ელგუჯა თავბერიძის ბიოგრაფიულ რომანში აკაკი წერეთელზე. და კიდევ უფრო მეტი ადგილიც დაეთმობოდა, ავტორს რომ არ ეგრძნო, ეს პერსონაჟი ცალკე მოითხოვს მხატვრულ-დოკუმენტურ წიგნს, თორემ შესაფერისად რომ წარმოჩნდეს „აკაკის ლანდში“, კომპოზიციას ამორფულს გახდის, შეკვეცილად წარმოდგენა კი მის სახეს ძალიან გააფერმკრთალებს და დააზიანებსო. ამიტომაც შეელეოდა იმ თხრობისას. სამაგიეროდ, მის სახებას მოაქცევდა ახალი კომპოზიციური ქარგის შუაგულში და ასე შეიქმნებოდა მეტად კოლორიტული და მონუმენტური ხასიათი კაცისა, ვინც არამარტო საავადმყოფოს შეუქმნიდა ქუთაისელებსა და დასავლეთ საქართველოს, არამედ ამ დაწესებულებას გადააქცევდა კულტურულ და საგანმანათლებლო კერად, რასაც იმთავითვე შეამჩნევდნენ და დაუფასებდნენ. თვითონ სამკურნალოს კი გამართავდა იმ ევროპული რადიუსით, რაც ასე ეოცნებებოდათ ცისფერყანწელებს პოეზიაში. აკაკი წერეთელს სამსონის ტანჯვა-წვალება ამ უჩვეულო კერის, ხორციელი და სულიერი ოაზისის შესაქმნელად, ბიბლიური იობის ტანჯვასაც კი მოაგონებდა, ხოლო მის გარჯას ზეციური დავალების აღსასრულებლად მოსე წინასწარმეტყველის თავგანწირვად გაიაზრებდა ახალ დროში; და ნიშანდობლივია, რომ ამ ალუზიით გაჯერებული მისი სტრიქონი: ვით უდაბნოში გზადაბნეულებსო, – გამოადგებოდა ელგუჯა თავბერიძეს რომანის სახელწოდებად, სათაური, რომელიც ძალიან ბევრს ავალდებულებდა ავტორს – სავსებით სარწმუნო გაეხადა მკითხველისათვის ასეთი დითირამბის საფუძვლიანობა. და კიდეც შეაღწევდა სამსონ თოფურიას სულის სიღრმეში – ჩვეული ფსიქოლოგიური დაკვირვების უნარით და მიმოფანტულ დეტალთა მარჯვედ დაკავშირება-აგებულების ხელოვნებით. და შთამბეჭდავად შემოუგარსავდა მაშინდელ საზოგადოებრივ ცხოვრებას – საქართველოშიც და მის საზღვრებს გარეთაც, რაკიღა სამსონ თოფურიას სამკურნალო საერთაშორისო მოვლენა გახლდათ თავისი შინაგანი მასშტაბითაც და ისტორიული მნიშვნელობითაც – იობის სულიერ გზაგამოვლილი... საერთოდ კი რაოდენ საჭირო ყოფილა ჩვენი ბიოგრაფიული რომანისტიკის თემატური გამრავალფეროვნება.