წინამდებარე ნაშრომში განხილულია დასავლეთ საქართველოს გლეხთა კლასი XV-XVIII სს. ნარატიული წყაროებისა და სააქტო მასალის საფუძველზე გამოთქმულია ახლებური თვალსაზრისი ისეთი სოციალური კატეგორიების შესახებ, როგორიც არიან: მსახური, მოინალე, მოსასახლე, აზატი და სხვ. დადგენილია გლეხთა საბატონო, სამეფო და საეკლესიო ნატურალური და შრომითი ვალდებულებები, ბეგარის სახეები.