მონოგრაფია წარმოადგენს ნ. ჰარტმანის ონტოლოგიის სისტემატურ დალაგებას და კრიტიკას. მასში დასაბუთებულია, რომ მართალია, ნ. ჰარტმანმა გააცნობიერა შემეცნების თეორიისათვის ონტოლოგიის აუცილებლობა და მოცემულობის კვლევის იმ გარდაუვლ პრობლემებზე მიუთითა, რომლებიც აუცილებლობით მოითხოვენ ტრანსცენდენტური არსის დაშვებას და შემეცნებას, მაგრამ ვერ შეძლო მისაღები მეთოდოლოგიის შემუშავება შემეცნებისაგან დამოუკიდებელი არსის არა თუ შემეცნებისათვის, არამედ თვით დაშვებისათვისაც.